Neandertaller Ağrı için Daha Düşük Bir Eşik Değere Sahip Olabilir

Çeviren: Ayça Demirkol                Düzenleyen: Esranur Maral

Özet: Sinir hücrelerinin, ağrıyı oluşturan ve beyne gönderilen elektriksel uyarının (impuls) başlatılmasında anahtar görevinde olan özel bir iyon kanalı vardır. Yeni araştırmalar, bu iyon kanalının Neandertal genetik farklılığını (varyant) miras alan insanların daha fazla ağrı hissettiğini ortaya koyuyor.

Ağrı, potansiyel olarak zararlı şeylerin vücudumuzun çeşitli bölgelerini etkilemesiyle etkinleşen özelleşmiş sinir hücreleri aracılığıyla oluşur. Bu sinir hücreleri, ağrı sinyalini oluşturan ve beyne gönderilen elektriksel uyarının (impuls) başlatılmasında anahtar görevinde olan özel bir iyon kanalına sahiptir. Yeni çalışmalara göre bu iyon kanalının Neandertal genetik farklılığını (varyant) miras almış kişiler ağrıyı daha fazla hissediyor.

Yüksek kaliteli birkaç Neandertal genomu mevcut olduğundan araştırmacılar Neandertallerin çoğunda ya da hepsinde bulunan genetik değişiklikleri tanımlayabilir, fizyolojik etkilerini araştırabilir ve günümüz insanlarında genlerin etkisi ortaya çıktığında sonuçlarına bakabilir. Bu değişiklikleri taşıyan bir gene bakıldığında Hugo Zeberg, Svante Pääbo ve meslektaşları özellikle Orta ve Güney Amerika’da ve ayrıca Avrupa’da ağrı hissini başlatan iyon kanalını kodlayan Neandertal genetik farklılığını miras almış bazı insanlar buldu.

Yazarlar, İngiltere’deki büyük bir nüfus çalışmasındaki verileri kullanarak iyon kanalının Neandertal genetik farklılığını taşıyan İngiltere’deki insanların daha fazla ağrı hissettiğini gösterdi. “İnsanların ne kadar ağrı rapor ettiklerindeki en büyük etmen yaşları ama iyon kanalının Neandertal genetik farklılığını taşımak sizi 8 yaşınızdakine benzer şekilde daha fazla ağrı hissetmenize neden oluyor.’’ diyor Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Karolinska Enstitüsü araştırmacısı Hugo Zeberg. “İyon kanalının Neandertal genetik farklılığı (varyant) yaygın modern genetik farklılığına kıyasla 3 farklı amino asit taşır.” diye açıklıyor Zeberg. “Tek amino asitin yer değiştirmesi (substitüsyon) iyon kanalının işlevini etkilemezken 3 amino asitin yer değişikliğini içeren tam Neandertal değişkeni günümüz insanlarında ağrı hassasiyetinin yükselmesine yol açıyor.”

Moleküler düzeyde bunu miras almış insanların neden daha düşük ağrı eşiğine sahip olduğu Neandertal iyon kanallarının daha kolay etkinleştirilmesiyle açıklanabilir. “Neandertallerin daha fazla ağrı hissedip hissetmediklerini söylemek zor çünkü ağrı ayrıca hem omurilik hem de beyinde düzenlenir.” diyor Pääbo. “Ancak bu çalışma, ağrı uyarılarının başlatılmasındaki eşiğin günümüz insanlarının çoğundan daha düşük olduğunu gösteriyor.”